H.H. Nicolaas en Barbara

Kerk H.H. Nicolaas en Barbara

Kerkstraat 18, 6301 BX Valkenburg a.d. Geul

Midden in het centrum van Valkenburg staat de eeuwenoude, uit mergel opgetrokken, aan de heilige Nicolaas en Barbara toegewijde parochiekerk.

Deze kerk is de oudste van de twee kerken die het centrum van Valkenburg rijk is. Een kerk met een rijke geschiedenis.

Kerk H.H. Nicolaas en Barbara

De eerste keer, dat er een kerkgebouw in Valkenburg in de oorkonden wordt vermeld, is in 1228. Het toen aangeduide gebouw is vermoedelijk slechts een hulpkerk geweest van de moederkerk te Schin op Geul. Ze stond wel op dezelfde plaats als de parochiekerk nu. In een akte uit 1281 staat vermeld dat deze hulpkerk werd losgekoppeld van bovengenoemde moederkerk. In 1281 werd Valkenburg een zelfstandige parochie en werd die kerk een parochiekerk.

Men mag zonder overdrijving stellen, dat bijna geen eeuw voorbij is gegaan, zonder dat de kerk, hetzij als gevolg van talrijke belegeringen, hetzij door een brand, beschadiging zou oplopen. In zijn boek "Uit Valkenburgs Verleden" noemt Ad Welters de Valkenburgse kerk "Een kerk, waarvan de stenen spreken", daarbij uiteraard doelend op haar rijke verleden. Men moet daaraan toevoegen dat de stenen voornamelijk vertellen over oorlogen, verwoestingen, plunderingen en brand.

De toren dateert waarschijnlijk uit het jaar 1465. Aan de bouwwijze van de rest van de huidige kerk kan men zien, dat ze in verschillende perioden is herbouwd en vergroot. De laatste grote verbouwing vond plaats in 1904 o.l.v. P.J.H. Cuypers.

Voor uitgebreide informatie over de bouwgeschiedenis van het kerkgebouw verwijzen we graag naar het artikel dat A.A.M. Warffemius in 2010 geschreven heeft in het boek over onze kerk.

Belangrijke jaartallen

Enkele jaartallen met bijbehorende gebeurtenissen.

Jaar/Datum Gebeurtenis
1228 Een kerkje wordt voor het eerst in een oorkonde vermeld.
5 december 1281 Valkenburg wordt een zelfstandige parochie.
1465 Luikenaren verwoesten de kerk en nemen de klokken mee.
1632 Jan van Nassau neemt Valkenburg in en ook de kerk heeft van de Hollandese troepen te lijden.
1636 Dertig mensen uit Valkenburg die beschutting zochten in de kerk voor een Hollandse belegering vinden de dood.
1620 en 1773 De grote branden die de stad aan de Geul hebben geteisterd lieten de kerk van Nicolaas en Barbara niet ongedeerd.
1756 Er werd een gote restauratie uitgevoerd die zeer kostbaar was.
1799 De Fransen kwamen en stalen de klokken uit de toren.
1838 Toen pas kwamen er nieuwe klokken.
1891 Er wordt een groot portaal voor de toren gebouwd.
1904 De laatste grote verbouwing en uitbreiding.
26 januari 1943 De drie klokken worden opnieuw gestolen, ditmaal door de Duitsers.
1946 De Valkenburgse kerk krijgt als eerste in het Bisdom een drietal nieuwe klokken.
1955 Onder toezicht van Rijksmonumentenzorg worden de daken vernieuwd.
1956 Men sloopt de tegen de oostkant van de kerk gelegen huizen, waardoor het fraaie, middeleeuwse godshuis geheel vrij kwam te liggen.
1972 Er komt een nieuwe ingang aan de Grote Straat tot stand.
1983 Start van een grote restauratie van het kerkgebouw.
1995 Restauratie en herinrichting van het interieur van de kerk. Tevens werden oude schilderingen in de gewelven en bij de pilaren blootgelegd en gerestaureerd.
2000 Restauratie van de muurschildering 'de Genadestoel'.
2006 Start restauratie en bescherming van alle glas in lood ramen.